Μακαρία η ημέρα καθ ήν...

 Απόσπασμα από τον επιμνημόσυνο λόγο που εξεφώνησε εις Κωνσταντίνον Παλαιολόγον ο Εμμανουηλ Ρέπουλης στίς 29 Μαίου 1910 εις τον Ναό τού Αγίου Κωνσταντίνου στην Αθήνα. Ο Εμ. Ρέπουλης είχε αναλάβει να εκφωνήσει τον επιμνημόσυνο λόγο μετά από αίτημα του τότε Δημάρχου Αθηναίων Σπυρίδωνος Μερκούρη ο οποίος γεννήθηκε στήν Ερμιόνη το 1856.

 

 "Ακμάζουν αί  Πολιτείαι, όταν συμπυκνούνται πάντες περί αύτάς ϊνα πρώτον άνήκωσιν είς τήν Πατρίδα καί έπειτα είς εαυτούς. Έπί τής ψυχικής ευρωστίας τών πολιτών, ουχί έπί τής διανοητικής μόνον έφυϊας, στηρίζεται ή ίσχύς των Κρατών. Και άν τά έθνη τά τελούντα από άρχον­τας περιβεβλημένους απόλυτον Κυβερνητικήν έξουσίαν δύνανται νά δικαιολογώσιν ατυχήματα καί ελαττώσεις και πτώσεις δι' άνεπάρκειαν τών Κυβερνητών, όπου όμως πάσα εξουσία απορρέει έκ του "Εθνους καί είναι οί λαοί κυρίαρχοι, βαρύνουν τούτους αί εύθύναι τής τύχης τού έθνους, μάλιστα δέ βαρύνουν τάς προέχουσας κοινωνικάς τάξεις, αϊτινες καί οφείλουν νά δύνανται νά χειραγωγώσι τόν Λαόν πρός τήν έθνοπρεπή πορείαν.

   Μακαρία ή ήμερα καθ' ήν θά έξαφανισθή άπό πάσης Ελληνικής ψυχής πάσα χαλάρωσις και νάρκη τού εθνικού αισθητηρίου, όπου άν ύπάρχη.

Μακαρία ή ήμερα καθ' ήν θά συμπυκνωθώσιν είς μίαν καί τήν αυτήν ένιαίαν δύναμιν πάσαι αί διεσπαρμέναι έθνικαί δυνάμεις της Έλλάδος, της τ΄ έσω καί τής έξω, ίνα πάσαι ομού πάλλωνται είς ένα καί τόν αυτόν παλμόν. καί πάσαι όμού κατευθύνωνται είς ένα καί τόν αυτόν δρόμον καί πάσαι όμού άπαρτίζωσι τό Κράτος! — τό άξιον καί ίκανόν νά φέρη τάς υποχρεώσεις τού Έλληνικού.

             Μακαρία ή ήμερα, καθ' ήν αί συνειδήσεις τών ατομικών εγωισμών καί υπολογισμών καί σκέψεων θά καθυποτάξωσιν έαυτάς είς τήν μίαν και μεγάλην συνείδησιν τής Ελληνικής Πατρίδος, όπου αύτη άναλάβη έπί πασών τό σκήπτρον.

Αύτη είναι ή μεγάλη τών Κρατών δύναμις καί αύτη ύπάρχει όπου πάντες οί πολίται, από κορυφής μέχρις εσχάτων θεμελίων, συναισθάνονται  ότι άνήκουσι πρώτιστα μεν είς τήν Πατρίδα, έπειτα δέ είς εαυτούς. Δέν ζητεί ή Πατρίς αίματος θυσίαν μόνον έν τη εσχάτη ώρα είς τόν βωμόν αυτής. Και πίστιν μόνιμον ζητεί καί πειθαρχίαν είς τό πολιτικόν κα­θήκον του καθ' ήμέραν βίου, συνεχή ύπακοήν είς τήν ίδέαν τού Κράτους, τό οποίον έάν ημείς καταφρονώμεν, καί δέν πιστεύωμεν, πώς θά αξιώσωμεν νά έκτιμήσωσι και πιστεύσωσιν οί άλλοι;

Διά τοιούτων αρετών, αΐτινες είς τούς ιθύνοντας προ πάντων δέον νά ύπάρχωσι, παρ' αυτών έξασκούμεναι καί διδασκόμεναι, διά τής πατριωτικής αύταπαρνήσεως—·οΰτω μόνον έμεγαλούργησεν ό Ελληνισμός είς τό παρελθόν, ούτω ανεδείχθη κραταιά καί πανίσχυρος ή μικρά αύτού α­ριθμητική δύναμις. Τούτο οφείλομεν νά γνωρίζωμεν, καί ούτω νά πρεσβεύωμεν, ούτω νά πιστεύωμεν, ούτω νά πράττωμεν, οϋτω νά έμπνευσθώμεν, όπως ό αίώνιος εχθρός του Έλληνισμού, ό αδιάφορος πρός τά κοινά εγωισμός, ό τοσάκις ύποσκάψας τήν ίσχυν αυτού, ό ρίψας καί τήν λάμπουσαν είς κλέος Ελλάδα τών Αθηνών καί τής Σπάρτης καί τήν κραταιάν μέχρις Ασίας καί Αφρικής Μεγάλην Ελλάδα, καί τήν ένδοξον Αυτοκρατορίαν του Χριστιανικού Έλληνισμού, όπως—είθε μήποτε πλέον κατισχύση είς τήν περαιτέρω σταδιοδρομίαν τής Ελλάδος!"