Η Καθηγήτρια , Ακαδημαϊκός και Διευθύντρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών σπουδών στην Βενετία ,κυρία Χρύσα Μαλτέζου, στην πρόσφατη διάλεξη της στο Κρανίδι ,επιβεβαίωσε πλήρως την ύπαρξη χρυσόβουλου του Αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β σχετικά με το Κρανίδι:
Τετάρτη, 8 Ιουλίου 2009
ΒΑΘΕΙΕΣ ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΚΡΑΝΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΥΠΗΡΧΕ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ
Για το Κρανίδι, την προέλευση της ονομασίας του και τις ρίζες του στην ιστορία, έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί και γραφεί διάφορες υποθέσεις άλλοτε τεκμηριωμένες και άλλοτε όχι, που μερικές φορές μπερδεύονται με την παράδοση. Από νωρίς το προσωπικό μου ενδιαφέρον είχε στραφεί στην αναζήτηση γραπτών πηγών για την ιστορία του Κρανιδίου και αυτό το ενδιαφέρον μου συνεχίστηκε και στα χρόνια που ήμουν Δήμαρχος 1999-2006 και συνεχίζεται και σήμερα . Πιστεύω πως είναι φυσικό για κάθε άνθρωπο να αναζητάει τις ρίζες του, τις προσωπικές, τις οικογενειακές, αλλά και αυτές της πατρίδας του. Μέσα από την αναζήτησή μου αυτή, προσπάθησα να συγκεντρώσω ό,τι έχει γραφεί από διάφορους συγγραφείς και ιστορικούς για το Κρανίδι προκειμένου να διασταυρώσω στοιχεία και αναφορές και διαπίστωσα καταρχήν ότι αυτές δεν είναι και πάρα πολλές και στηρίζονται η μία στην άλλη. Κομβικές πηγές από τις οποίες από ό,τι φαίνεται έχουν αντλήσει κάποιοι συγγραφείς στοιχεία είναι το βιβλίο «Γεωγραφία Πολιτική Νέα και Αρχαία του Ν. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ και ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ» του Αντωνίου Μηλιαράκη -1888, το «Ακτίνες και Νέφη» του Γ.Π. Παρασκευόπουλου -1932 καθώς και το «Το Κρανίδι» του μακαριστού μητροπολίτη Κορινθίας Παντελεήμονα Καρανικόλα -1980. Υπάρχουν και άλλες σοβαρές εργασίες, αναφορές όπως το βιβλίο «Η Ερμιονίδα ανά τους αιώνες» της Γιόνας Μικέ Παίδούση Παπαντωνίου Εκδ. Πελοποννησιακό λαογραφικό Ίδρυμα 1996, «Μνήμες Ερμιονίδος» του Προκοπίου Τσιμάνη Εκδ. Χαρτοβιβλιοεκδοτική 1975, και ένα επίσης εξαιρετικό βιβλίο του Βασιλείου Α. Γκάτσου «Η Ανασυγκρότηση της Ερμιονίδας» Εκδ. Αρχιπέλαγος 2001.
Όλοι οι συγγραφείς υιοθετούν την άποψη του ιστοριοδίφου Κωνσταντίνου Σάθα ότι το Κρανίδι φαίνεται να υπάρχει και να ιδρύεται μετά το 1456 και πιθανότερη αναφέρουν τη χρονολογία 1530. Εξαίρεση αποτελούν δύο αναφορές η μία του Μητροπολίτου Παντελεήμονος Καρανικόλα όπου στο βιβλίο του εκφράζει αμφιβολίες γι αυτό. Συγκεκριμένα αναφέρει «Πληροφορίες και έγγραφα οπωσδήποτε θα υπάρχουν στα αρχεία της Βενετιάς στην Ιταλία, που ίσως κάποτε ερευνηθούν και δημοσιευθούν». Στο βιβλίο του επίσης ο Βασίλειος Γκάτσος αναφέρει ότι πιθανόν το όνομα Κρανίδιον να έχει δημιουργηθεί κατά τη Βυζαντινή εποχή ή την Φραγκοκρατία από τον 9ο – 14ο αιώνα από ντόπιους Βυζαντινούς κατοίκους (σελ 57).
Στην αρχή της δημαρχιακής θητείας μου, θεωρώντας ότι μέσα στα καθήκοντά μου, και τις ηθικές μου υποχρεώσεις απέναντι στο τόπο μας και στους συμπατριώτες μας ήταν και πάντοτε είναι, η ανάδειξη και η προβολή των αξιών του ηθικών, πνευματικών, πολιτιστικών προχωρήσαμε σε μία προσπάθεια αφενός μεν να συγκεντρώσουμε υλικό από την καταγεγραμμένη ιστορία του Κρανιδίου, αφετέρου να εκδώσουμε και να επανεκδώσουμε βιβλία που το περιεχόμενό τους θα αναφέρονταν στην ιστορία του τόπου μας. Ένα από αυτά τα βιβλία του οποίου η διάθεση είχε εξαντληθεί είναι και «Το Κρανίδι» του μακαριστού, όπως προανέφερα μητροπολίτη Κορινθίας, Παντελεήμονα Καρανικόλα. Για να γίνει αυτό θεώρησα σκόπιμο να λάβω την άδειά του και γι΄ αυτό του απέστειλα σχετική επιστολή. Έλαβα την απαντητική επιστολή του με την οποία μου έδινε την άδεια και την έγκρισή του να προχωρήσουμε ως Δήμος στην επανέκδοση του βιβλίου του. Στην ίδια επιστολή πρότεινε μάλιστα τη συμπλήρωση του βιβλίου του και τη διόρθωση κάποιων σημείων, ιδιαίτερα αυτού του συγκεκριμένου που είχε σχέση με την πρώτη χρονολογική αναφορά του ονόματος του Κρανιδίου αναφέροντάς μου μάλιστα ότι είχε στη διάθεσή του πληροφορίες και ότι θα μπορούσα να ερευνήσω και να εξακριβώσω την ύπαρξη σχετικών ιστορικών αναφορών σε βιβλιοθήκες στην Washington D.C. των ΗΠΑ που έχουν στη διάθεσή τους πολλά στοιχεία και ντοκουμέντα για τη Βυζαντική Ιστορία.
Οι υπόλοιπες δραστηριότητές μου όμως σαν Δημάρχου αλλά και σαν γιατρού δεν μου επέτρεψαν να ασχοληθώ περισσότερο με το θέμα αυτό ώσπου πριν από δύο χρόνια περίπου γνώρισα τυχαία μία σπουδαία Ελληνίδα που κατάγεται από το νομό Κορινθίας την κα Αικατερίνη Μάλιου, που ζει και εργάζεται στην Ουάσινγκτον ως σύμβουλος του Υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ για κοινωνικά θέματα. Στις πρώτες συζητήσεις που είχαμε για την ιστορία του Κρανιδιού έγινε αναφορά από την πλευρά μου αυτού του προς έρευνα στοιχείου. Η κα Αικατερίνη Μάλιου προθυμοποιήθηκε να με βοηθήσει σε αυτή την έρευνα. Πράγμα το οποίο έγινε, και την οποίαν πραγματικά πολύ ευχαριστώ και ευγνωμονώ γι αυτό. Στην επόμενη επίσκεψή της στην Ελλάδα και στη συνάντηση που είχαμε μου παρέδωσε έναν μικρό φάκελο, που περιελάμβανε στοιχεία για την πρώτη ιστορική αναφορά του Κρανιδίου επίσημα ντοκουμέντα από την κα Deborah Brown Stewart υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης Βυζαντινών σπουδών Dumbarton Oaks Research Library and Collection. Συγκεκριμένα πρόκειται για αντίγραφο των σελίδων 192 και 193 του βιβλίου F. Dοlger ¨Ein Chrysobull des kaisers Andronikos II. Fur Theodore Nomikopoulos aus dem jahre 1288¨ που εκδόθηκε στο Μόναχο το 1961. Παραπέμπει επίσης και σε παλαιότερα ντοκουμέντα όπως του A. Bombaci ¨Il Liber Graecus¨ Wiesbaden 1954 γίνεται αναφορά επίσης στο ότι οι εργασίες αυτές έχουν προκύψει από έρευνα στις βιβλιοθήκες της Βενετίας όπου είναι γνωστό ότι φυλάσσονται παλαιά ιστορικά αρχεία της
Βυζαντινής περιόδου.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις ιστορικές πηγές - ντοκουμέντα τις οποίες παραθέτω το Κρανίδι χωρίον τότε δωρήθηκε το 1288μ.χ. από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ανδρόνικο Β’ Παλαιολόγο (1259-1332) σε κάποιον κύριο Θεόδωρο Νομικόπουλο ο οποίος φαίνεται να είχε προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στον αυτοκράτορα και του οποίου Νομικόπουλου, το Κρανίδι αναφέρεται ως πατρογονικό χωρίο και ανήκε στη χώρα του Δαμαλά.
Αισθάνθηκα λοιπόν την ηθική αλλά και πατριωτική υποχρέωση να συμβάλλω και εγώ με αυτό τον τρόπο δημοσιεύοντας αυτή την πηγή ντοκουμέντο στην αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας για όλους μας και κυρίως για τους νεότερους. Ανατρέπεται πλήρως βάσει αυτής της αναφοράς η μέχρι σήμερα
κρατούσα και καταγεγραμμένη υπόθεση και θεωρία για τη δημιουργία και τη συγκρότηση του Κρανιδίου σύμφωνα με την οποία αναφερόταν ο 15ος αιώνας ως αφετηρία και αυτό βέβαια συνδυάζονταν και συσχετίζονταν με τον εποικισμό της περιοχής από Αρβανίτες με την κάθοδό τους την περίοδο εκείνη στην Πελοπόννησο. Ακόμα λοιπόν και αν αυτό συνέβη αποδεικνύεται ότι υπήρχε οικιστικός πυρήνας πολύ νωρίτερα δηλ κατά τη Βυζαντινή περίοδο.
Η αναφορά μου αυτή και η παρουσίαση αυτού του σοβαρού ιστορικού ντοκουμέντου δηλ του αντιγράφου του χρυσόβουλου του Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου, που εμπεριέχει την ονομασία του Κρανιδίου δεν κλείνει το θέμα αλλά ταπεινά την προσφέρω ως αφορμή για παραπέρα ιστορική έρευνα και επιβεβαίωση από ειδικούς και εμπειρότερους από εμένα σε τέτοιου είδους έρευνες.
Τέλος θέλω να κάνω μνεία εν είδη μνημοσύνου στον σπουδαίο ιεράρχη και φλογερό πατριώτη μακαριστό Παντελεήμονα Καρανικόλα για τη μεγάλη και τόσο σημαντική συνεισφορά του στην ιστορία του τόπου μας. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω από καρδιάς την κα Αικατερίνη Μάλιου κοινωνική ερευνήτρια που διαπρέπει και προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στις ΗΠΑ για την προθυμία της, τον κόπο της, την ικανότητά της στην έρευνα αλλά κυρίως για την αγάπη της προς την Ελλάδα όπως την έχουν βαθιά στην ψυχή τους οι περισσότεροι Έλληνες που ζουν μακριά από την πατρίδα. Κάποτε ίσως επίσημα και τιμητικά θα πρέπει να της αναγνωριστεί η σημαντική συμβολή της στην αποκατάσταση αυτής της ιστορικής αλήθειας που αφορά στο Κρανίδι μας.
Δημήτρης Καμιζής
Για το Κρανίδι, την προέλευση της ονομασίας του και τις ρίζες του στην ιστορία, έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί και γραφεί διάφορες υποθέσεις άλλοτε τεκμηριωμένες και άλλοτε όχι, που μερικές φορές μπερδεύονται με την παράδοση. Από νωρίς το προσωπικό μου ενδιαφέρον είχε στραφεί στην αναζήτηση γραπτών πηγών για την ιστορία του Κρανιδίου και αυτό το ενδιαφέρον μου συνεχίστηκε και στα χρόνια που ήμουν Δήμαρχος 1999-2006 και συνεχίζεται και σήμερα . Πιστεύω πως είναι φυσικό για κάθε άνθρωπο να αναζητάει τις ρίζες του, τις προσωπικές, τις οικογενειακές, αλλά και αυτές της πατρίδας του. Μέσα από την αναζήτησή μου αυτή, προσπάθησα να συγκεντρώσω ό,τι έχει γραφεί από διάφορους συγγραφείς και ιστορικούς για το Κρανίδι προκειμένου να διασταυρώσω στοιχεία και αναφορές και διαπίστωσα καταρχήν ότι αυτές δεν είναι και πάρα πολλές και στηρίζονται η μία στην άλλη. Κομβικές πηγές από τις οποίες από ό,τι φαίνεται έχουν αντλήσει κάποιοι συγγραφείς στοιχεία είναι το βιβλίο «Γεωγραφία Πολιτική Νέα και Αρχαία του Ν. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ και ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ» του Αντωνίου Μηλιαράκη -1888, το «Ακτίνες και Νέφη» του Γ.Π. Παρασκευόπουλου -1932 καθώς και το «Το Κρανίδι» του μακαριστού μητροπολίτη Κορινθίας Παντελεήμονα Καρανικόλα -1980. Υπάρχουν και άλλες σοβαρές εργασίες, αναφορές όπως το βιβλίο «Η Ερμιονίδα ανά τους αιώνες» της Γιόνας Μικέ Παίδούση Παπαντωνίου Εκδ. Πελοποννησιακό λαογραφικό Ίδρυμα 1996, «Μνήμες Ερμιονίδος» του Προκοπίου Τσιμάνη Εκδ. Χαρτοβιβλιοεκδοτική 1975, και ένα επίσης εξαιρετικό βιβλίο του Βασιλείου Α. Γκάτσου «Η Ανασυγκρότηση της Ερμιονίδας» Εκδ. Αρχιπέλαγος 2001.
Όλοι οι συγγραφείς υιοθετούν την άποψη του ιστοριοδίφου Κωνσταντίνου Σάθα ότι το Κρανίδι φαίνεται να υπάρχει και να ιδρύεται μετά το 1456 και πιθανότερη αναφέρουν τη χρονολογία 1530. Εξαίρεση αποτελούν δύο αναφορές η μία του Μητροπολίτου Παντελεήμονος Καρανικόλα όπου στο βιβλίο του εκφράζει αμφιβολίες γι αυτό. Συγκεκριμένα αναφέρει «Πληροφορίες και έγγραφα οπωσδήποτε θα υπάρχουν στα αρχεία της Βενετιάς στην Ιταλία, που ίσως κάποτε ερευνηθούν και δημοσιευθούν». Στο βιβλίο του επίσης ο Βασίλειος Γκάτσος αναφέρει ότι πιθανόν το όνομα Κρανίδιον να έχει δημιουργηθεί κατά τη Βυζαντινή εποχή ή την Φραγκοκρατία από τον 9ο – 14ο αιώνα από ντόπιους Βυζαντινούς κατοίκους (σελ 57).
Στην αρχή της δημαρχιακής θητείας μου, θεωρώντας ότι μέσα στα καθήκοντά μου, και τις ηθικές μου υποχρεώσεις απέναντι στο τόπο μας και στους συμπατριώτες μας ήταν και πάντοτε είναι, η ανάδειξη και η προβολή των αξιών του ηθικών, πνευματικών, πολιτιστικών προχωρήσαμε σε μία προσπάθεια αφενός μεν να συγκεντρώσουμε υλικό από την καταγεγραμμένη ιστορία του Κρανιδίου, αφετέρου να εκδώσουμε και να επανεκδώσουμε βιβλία που το περιεχόμενό τους θα αναφέρονταν στην ιστορία του τόπου μας. Ένα από αυτά τα βιβλία του οποίου η διάθεση είχε εξαντληθεί είναι και «Το Κρανίδι» του μακαριστού, όπως προανέφερα μητροπολίτη Κορινθίας, Παντελεήμονα Καρανικόλα. Για να γίνει αυτό θεώρησα σκόπιμο να λάβω την άδειά του και γι΄ αυτό του απέστειλα σχετική επιστολή. Έλαβα την απαντητική επιστολή του με την οποία μου έδινε την άδεια και την έγκρισή του να προχωρήσουμε ως Δήμος στην επανέκδοση του βιβλίου του. Στην ίδια επιστολή πρότεινε μάλιστα τη συμπλήρωση του βιβλίου του και τη διόρθωση κάποιων σημείων, ιδιαίτερα αυτού του συγκεκριμένου που είχε σχέση με την πρώτη χρονολογική αναφορά του ονόματος του Κρανιδίου αναφέροντάς μου μάλιστα ότι είχε στη διάθεσή του πληροφορίες και ότι θα μπορούσα να ερευνήσω και να εξακριβώσω την ύπαρξη σχετικών ιστορικών αναφορών σε βιβλιοθήκες στην Washington D.C. των ΗΠΑ που έχουν στη διάθεσή τους πολλά στοιχεία και ντοκουμέντα για τη Βυζαντική Ιστορία.
Οι υπόλοιπες δραστηριότητές μου όμως σαν Δημάρχου αλλά και σαν γιατρού δεν μου επέτρεψαν να ασχοληθώ περισσότερο με το θέμα αυτό ώσπου πριν από δύο χρόνια περίπου γνώρισα τυχαία μία σπουδαία Ελληνίδα που κατάγεται από το νομό Κορινθίας την κα Αικατερίνη Μάλιου, που ζει και εργάζεται στην Ουάσινγκτον ως σύμβουλος του Υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ για κοινωνικά θέματα. Στις πρώτες συζητήσεις που είχαμε για την ιστορία του Κρανιδιού έγινε αναφορά από την πλευρά μου αυτού του προς έρευνα στοιχείου. Η κα Αικατερίνη Μάλιου προθυμοποιήθηκε να με βοηθήσει σε αυτή την έρευνα. Πράγμα το οποίο έγινε, και την οποίαν πραγματικά πολύ ευχαριστώ και ευγνωμονώ γι αυτό. Στην επόμενη επίσκεψή της στην Ελλάδα και στη συνάντηση που είχαμε μου παρέδωσε έναν μικρό φάκελο, που περιελάμβανε στοιχεία για την πρώτη ιστορική αναφορά του Κρανιδίου επίσημα ντοκουμέντα από την κα Deborah Brown Stewart υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης Βυζαντινών σπουδών Dumbarton Oaks Research Library and Collection. Συγκεκριμένα πρόκειται για αντίγραφο των σελίδων 192 και 193 του βιβλίου F. Dοlger ¨Ein Chrysobull des kaisers Andronikos II. Fur Theodore Nomikopoulos aus dem jahre 1288¨ που εκδόθηκε στο Μόναχο το 1961. Παραπέμπει επίσης και σε παλαιότερα ντοκουμέντα όπως του A. Bombaci ¨Il Liber Graecus¨ Wiesbaden 1954 γίνεται αναφορά επίσης στο ότι οι εργασίες αυτές έχουν προκύψει από έρευνα στις βιβλιοθήκες της Βενετίας όπου είναι γνωστό ότι φυλάσσονται παλαιά ιστορικά αρχεία της
Βυζαντινής περιόδου.Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις ιστορικές πηγές - ντοκουμέντα τις οποίες παραθέτω το Κρανίδι χωρίον τότε δωρήθηκε το 1288μ.χ. από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ανδρόνικο Β’ Παλαιολόγο (1259-1332) σε κάποιον κύριο Θεόδωρο Νομικόπουλο ο οποίος φαίνεται να είχε προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στον αυτοκράτορα και του οποίου Νομικόπουλου, το Κρανίδι αναφέρεται ως πατρογονικό χωρίο και ανήκε στη χώρα του Δαμαλά.
Αισθάνθηκα λοιπόν την ηθική αλλά και πατριωτική υποχρέωση να συμβάλλω και εγώ με αυτό τον τρόπο δημοσιεύοντας αυτή την πηγή ντοκουμέντο στην αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας για όλους μας και κυρίως για τους νεότερους. Ανατρέπεται πλήρως βάσει αυτής της αναφοράς η μέχρι σήμερα
κρατούσα και καταγεγραμμένη υπόθεση και θεωρία για τη δημιουργία και τη συγκρότηση του Κρανιδίου σύμφωνα με την οποία αναφερόταν ο 15ος αιώνας ως αφετηρία και αυτό βέβαια συνδυάζονταν και συσχετίζονταν με τον εποικισμό της περιοχής από Αρβανίτες με την κάθοδό τους την περίοδο εκείνη στην Πελοπόννησο. Ακόμα λοιπόν και αν αυτό συνέβη αποδεικνύεται ότι υπήρχε οικιστικός πυρήνας πολύ νωρίτερα δηλ κατά τη Βυζαντινή περίοδο.Η αναφορά μου αυτή και η παρουσίαση αυτού του σοβαρού ιστορικού ντοκουμέντου δηλ του αντιγράφου του χρυσόβουλου του Ανδρόνικου Β’ Παλαιολόγου, που εμπεριέχει την ονομασία του Κρανιδίου δεν κλείνει το θέμα αλλά ταπεινά την προσφέρω ως αφορμή για παραπέρα ιστορική έρευνα και επιβεβαίωση από ειδικούς και εμπειρότερους από εμένα σε τέτοιου είδους έρευνες.
Τέλος θέλω να κάνω μνεία εν είδη μνημοσύνου στον σπουδαίο ιεράρχη και φλογερό πατριώτη μακαριστό Παντελεήμονα Καρανικόλα για τη μεγάλη και τόσο σημαντική συνεισφορά του στην ιστορία του τόπου μας. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω από καρδιάς την κα Αικατερίνη Μάλιου κοινωνική ερευνήτρια που διαπρέπει και προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες στις ΗΠΑ για την προθυμία της, τον κόπο της, την ικανότητά της στην έρευνα αλλά κυρίως για την αγάπη της προς την Ελλάδα όπως την έχουν βαθιά στην ψυχή τους οι περισσότεροι Έλληνες που ζουν μακριά από την πατρίδα. Κάποτε ίσως επίσημα και τιμητικά θα πρέπει να της αναγνωριστεί η σημαντική συμβολή της στην αποκατάσταση αυτής της ιστορικής αλήθειας που αφορά στο Κρανίδι μας.
Δημήτρης Καμιζής
Σημείωση:Η χρονολογία 1288μ.χ. προκύπτει αν απο την αναφερόμενη Βυζαντινή χρονολογία στο χρυσόβουλο δηλ. το έτος 6797, αφαιρέσουμε τον αριθμό 5509 που αντιπροσωπεύει κατά τον Βυζαντινό τρόπο χρονολόγησης τα πρό Χριστού έτη. Αλλωστε ο αυτοκράτωρ Ανδρόνικος Β Παλαιολόγος ήταν αυτοκράτωρας του Βυζαντίου κατά τα έτη 1282-1328.μ.χ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου